მოზარდის ტვინი და ქცევა

მოზარდობის პერიოდში ორგანიზმში მიმდინარე ჰორმონალური ცვლილებები და თავის ტვინის განვითარების დინამიური პროცესი განაპირობებს მნიშვნელოვან ცვლილებებს კოგნიტური, ემოციური და სოციალური ფუნქციონირების დონეზე. სხეულსა და გონებაში მიმდინარე ეს ცვლილებები, ახალ სოციალურ გამოცდილებებთან ერთად, ქმნის მოზარდების აზროვნების, ემოციების გამოხატვისა და ურთიერთობის უნიკალურ სტილს და შედეგად, განასხვავებს მოზარდების ქცევას როგორც ბავშვების, ისე ზრდასრულების ქცევისგან.
განვიხილოთ ეს ცვლილებები კატოს დღის მაგალითზე.
კოგნიტური ცვლილებები: პრეფრონტალური ქერქი, ტვინის ის ნაწილი, რომელიც განსჯასა და თვითკონტროლზეა პასუხისმგებელი, მოზარდობის პერიოდში ჯერ კიდევ მომწიფების პროცესშია. ამის გამო, მოზარდებს, კატოს მსგავსად, ხშირად უჭირთ ყურადღების კონცენტრაცია იმ დავალებებზე, რომლებიც მოცემულ მომენტში მათთვის უინტერესოა. . გარდა ამისა, ისინი ხშირად იღებენ იმპულსურ გადაწყვეტილებებს, თანმდევი რისკების სათანადო გააზრების გარეშე.
ემოციური ცვლილებები: ამიგდალა, ტვინის ემოციური ცენტრი, მოზარდებში უფრო აქტიურია, რის გამოც ისინი უფრო ინტენსიურ ემოციებს და ხასიათის მკვეთრ ცვლილებებს განიცდიან. კატოს რეაქცია მეგობრის პოსტზე, ეჭვიანობა და იმედგაცრუება, რომლებსაც სწრაფი ემოციური ცვლილება მოჰყვა, ამის ნათელი მაგალითია.
სოციალური ცვლილებები: მოზარდობის პერიოდში, თავის ტვინის დოფამინის სისტემა უფრო მგრძნობიარე ხდება. ეს ნიშნავს, რომ მოზარდები ჯილდოებს უფრო ინტენსიურად განიცდიან და შედეგად, განსაკუთრებით მოელიან სოციალურ განმამტკიცებელს. სწორედ ამიტომაა, რომ მოზარდებისთვის თანატოლებისგან აღიარება და სოციალურ ქსელებში აქტივობა ასე მნიშვნელოვანია. კატოს ეჭვიანობა წვეულებაზე გადაღებული სურათების მიმართ, კარგად წარმოაჩენს, თუ რამდენად მნიშვნელოვანია სოციალური ვალიდაცია მოზარდობის პერიოდში. გარდა ამისა, მოზარდები ესწრაფვიან დამოუკიდებლობას, მაგრამ მაინც საჭიროებენ ემოციურ მხარდაჭერას. კატოს სურვილი იყოს მარტო, აჩვენებს მის ბრძოლას დამოუკიდებლობას და ოჯახთან ურთიერთობას შორის ბალანსის მოსაპოვებლად.